คางเป็นร่อง คืออะไร เกิดจากสาเหตุอะไร แก้ไขได้ด้วยวิธีใดบ้าง?

คางเป็นร่อง อีกหนึ่งปัญหาที่ไม่เพียงสร้างความกังวลใจและบั่นทอนความมั่นใจเท่านั้น แต่ยังส่งผลทำให้ใบหน้าไม่สมดุล คางไม่เท่ากัน หน้าแข็ง โดยเฉพาะถ้าเกิดขึ้นกับผู้หญิงจะทำให้หน้าดูไม่ละมุน หน้าดูแมน ซึ่งปัญหานี้สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุทั้งจากภายนอกและภายใน ใครที่มีความสงสัยเกี่ยวกับปัญหานี้ว่าคืออะไร เกิดจากสาเหตุอะไรได้บ้าง ส่งผลกระทบต่อใบหน้าอย่างไร แก้ไขด้วยวิธีไหนดี แบบไหนควรผ่าตัดหรือไม่ควรผ่าตัด สามารถติดตามอ่านเพิ่มเติมได้จากเนื้อหาต่อไปนี้

Key Takeaways 

• คางเป็นร่อง เป็นลักษณะร่องยาวกลางคางที่แบ่งคางออกเป็น 2 ส่วน เห็นชัดเมื่อขยับกล้ามเนื้อ เช่น ยิ้ม หรือพูด
• สาเหตุหลักของคางเป็นร่อง มาจากพันธุกรรม, กล้ามเนื้อ Mentalis หดเกร็ง, อายุที่เพิ่มขึ้น, และพฤติกรรมเสี่ยง เช่น เม้มปาก ห่อปากบ่อย
• คางเป็นร่อง ส่งผลให้ใบหน้าดูแข็ง ขาดมิติ คางไม่สมดุล หน้าแก่กว่าวัย เสียความมั่นใจ
• วิธีแก้แบบไม่ผ่าตัด ทำได้โดยการฉีดฟิลเลอร์เติมร่องคางให้เรียบขึ้น หรือฉีดโบท็อกซ์คลายกล้ามเนื้อ Mentalis ลดร่องลึกชั่วคราว
• วิธีแก้แบบผ่าตัด ทำได้โดยการเสริมซิลิโคนคาง และผ่าตัดเลื่อนขากรรไกรล่างเพื่อปรับตำแหน่งและรูปคาง
• วิธีผ่าตัดแก้คางเป็นร่องเหมาะกับผู้ที่มีโครงสร้างคางผิดรูป, คางถอย หรือมีปัญหาร่องลึกถาวร

คางเป็นร่องคืออะไร? ลักษณะเป็นแบบไหน?

คางเป็นร่อง คือ ลักษณะร่องตรงกลางที่แบ่งคางออกเป็นสองส่วน สามารถมองเห็นเป็นร่องยาวแนวตั้ง ทำให้ดูเป็นคลื่น ไม่เรียบเนียนเป็นชิ้นเดียวกัน ต่างจากคางบุ๋มที่จะเป็นลักษณะของคางที่ยุบหรือบุ๋มลงไป ไม่ได้มองเห็นเป็นร่องยาว ทำให้ใบหน้าไม่ได้สัดส่วน หน้าดูแข็ง ไม่ละมุน สามารถเห็นร่องบริเวณคางได้ชัดเจนเวลาที่มีการขยับกล้ามเนื้อ เช่น พูด ยิ้ม เป็นต้น ในบางรายอาจจะเห็นร่องลึกได้ตลอดเวลาแม้ไม่ได้ขยับกล้ามเนื้อ

เจาะลึก : คางบุ๋ม คืออะไร เกิดขึ้นจากอะไร แก้ไขได้ด้วยวิธีใด อันตรายไหม?

สาเหตุของคางเป็นร่องเกิดจากอะไร?

ลักษณะของคางเป็นร่อง เกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุด้วยกัน โดยในแต่ละคนจะมีปัจจัยที่ทำให้เกิดปัญหาแตกต่างกันออกไปเกี่ยวเนื่องไปกับ โครงสร้างร่างกาย พฤติกรรมเสี่ยง หรือลักษณะพิเศษที่ส่งต่อกันมาในครอบครัว โดยมีรายละเอียดของสาเหตุที่ทำให้ร่องบริเวณคางดังนี้

1. พันธุกรรมหรือโครงสร้างกระดูก

ร่องลึกบริเวณคางสามารถเกิดขึ้นได้จากพันธุกรรมที่ส่งต่อกันมาในครอบครัว หากพ่อแม่มีลักษณะคางแบบนี้ก็จะสามารถส่งต่อให้ลูกได้เช่นกัน นอกจากนั้นยังเกิดขึ้นได้จากโครงสร้างกระดูกที่ยุบเป็นร่องตั้งแต่กำเนิดได้เช่นกัน

2. กล้ามเนื้อ Mentalis 

ร่องลึกตรงกลางคางสามารถเกิดขึ้นได้จากการหดเกร็งของกล้ามเนื้อ Mentalis ซึ่งทำให้เกิดเป็นก้อนแข็งทั้ง 2 ข้างของคาง เมื่อมีการขยับกล้ามเนื้อ เช่น พูด ยิ้ม หรือแสดงสีหน้าอารมณ์ เป็นต้น จะยิ่งทำให้เห็นร่องที่ชัดเจนมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะในกลุ่มของนักดนตรีที่ใช้เครื่องเป่าเป็นประจำหรือคนที่ชอบเม้มริมฝีปาก ห่อปาก ทำหน้าบึ้ง บ่อย ๆ สามารถทำให้เกิดเป็นร่องถาวรได้ นอกจากนั้นในคนที่กล้ามเนื้อ Mentalis ไม่เชื่อมกันสามารถทำให้ผิวยุบลงไปกลายเป็นร่องขึ้นมาได้ อาการกล้ามเนื้อหดเกร็งสามารถเกิดขึ้นได้จากฟันที่สบกันผิดปกติจากปัญหาขากรรไกรถอยเข้าไปด้านหลัง

3. อายุที่เพิ่มขึ้น

อีกหนึ่งปัจจัยที่สามารถทำให้เกิดปัญหาขึ้นได้คือ อายุที่เพิ่มขึ้น ต้นเหตุของการเสื่อมสภาพของร่างกายในหลายด้าน เช่น คอลลาเจนลดลง ผิวขาดความยืดหยุ่น ไขมันหายไป กล้ามเนื้อหย่อนคล้อย เป็นต้น ทำให้ร่องบริเวณคางสามารถเห็นได้ชัดมากยิ่งขึ้น

4. พฤติกรรมเสี่ยง

พฤติกรรมที่ทำเป็นประจำบางอย่างสามารถส่งผลทำให้เกิดร่องที่คางได้ เช่น ห่อริมฝีปาก เม้มปาก หรือเกร็งกล้ามเนื้อ Mentalis เป็นต้น หากทำพฤติกรรมเช่นนี้บ่อย ๆ จนเคยชิน สามารถทำให้เกิดลักษณะไม่เรียบเนียน เป็นคลื่น เกิดเป็นร่องลึกขึ้นได้

คางเป็นร่องส่งผลเสียอย่างไร?

ปัญหาคางเป็นร่องอาจจะไม่ได้ส่งผลเสียกับสุขภาพร่างกายเท่าไหร่นัก แต่สามารถส่งผลกระทบต่อเรื่องของความสวยงามและโครงหน้าได้อย่างชัดเจน ทำให้คางไม่เรียบเนียน คางไม่ได้รูปทรง ขาดสมดุล ใบหน้าไม่มีมิติ หน้าดูแข็ง แก่กว่าวัย ใบหน้าไม่ละมุน ยิ่งเวลาที่พูดคุยหรือยิ้มถ่ายรูปจะทำให้เห็นชัดเจน เสียบุคลิกภาพ ขาดความมั่นใจ

คางเป็นร่อง เช็กได้ด้วยตัวเอง

หากใครที่ยังไม่แน่ใจว่าคางเป็นร่องไหม ในกรณีของคนที่ไม่ได้เห็นร่องลึกอยู่ตลอดเวลา สามารถลองเช็กได้ด้วยตัวเองเบื้องต้นเพื่อให้สามารถวางแผนการรักษาหรือดูแลให้ดีขึ้นได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ โดยยืนหน้าตรงที่หน้ากระจก ลองขยับใบหน้า เช่น ยิ้ม เม้มปาก ห่อริมฝีปาก หรือแสดงสีหน้า เป็นต้น หากเกิดลักษณะร่องลึกขึ้นที่บริเวณคาง สามารถเข้าพบแพทย์เพื่อรับการประเมินปัญหาและเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะกับแต่ละรายบุคคลมากที่สุด

วิธีแก้คางเป็นร่องโดยไม่ต้องผ่าตัด

สำหรับใครที่เกิดปัญหาคางเป็นร่องขึ้นแล้ว แต่ไม่รุนแรงมากหรือยังไม่พร้อมที่จะผ่าตัด สามารถเลือกการแก้ไขแบบอื่นได้ โดยมีวิธีการแก้ปัญหาโดยไม่ต้องผ่าตัดที่ได้รับความนิยมดังนี้

• โปรแกรมฉีดฟิลเลอร์คาง 

เป็นการใช้สารเติมเต็มประเภท HA ฉีดเข้าไปใต้ชั้นผิวบริเวณคางเพื่อเติมเต็มร่องหรือรอยยุบให้ตื้นขึ้น ผิวเรียบเนียนเต่งตึง ช่วยแก้ปัญหาที่ไม่รุนแรงมาก ทั้งยังปรับทรงคางให้ได้สัดส่วนมากขึ้น ผลลัพธ์ไม่ถาวร สามารถคงอยู่ได้ประมาณ 12 – 18 เดือน ขึ้นอยู่กับยี่ห้อที่เลือกใช้และการดูแลตัวเองหลังทำ ซึ่งสามารถฉีดเติมได้เรื่อย ๆ ตามคำแนะนำของแพทย์

• โปรแกรมฉีดโบท็อกซ์แก้คางเป็นร่อง

วิธีการนี้ คือการฉีดโบทูลินัมท็อกซินเข้าไประงับการทำงานชั่วคราวของกล้ามเนื้อที่เป็นต้นเหตุของปัญหา ลดอาการหดเกร็งของกล้ามเนื้อ ทำให้ผิวเรียบเนียน ร่องลึกบริเวณคางจางลง สามารถคงอยู่ได้ประมาณ 4 – 6 เดือน ขึ้นอยู่กับยี่ห้อที่เลือกใช้และการดูแลตัวเองหลังทำ สามารถฉีดเติมได้ตามระยะเวลาที่แพทย์แนะนำ

ผ่าตัดแก้คางเป็นร่อง เหมาะกับใคร?

การแก้ไขคางเป็นร่องด้วยการผ่าตัด เป็นอีกทางเลือกที่สามารถแก้ปัญหาได้ถาวร ทั้งยังช่วยปรับแก้ทรงคางได้ถึงโครงสร้างกระดูก เคลื่อนตำแหน่งของขากรรไกรให้เข้าที่ได้ โครงหน้าเปลี่ยนอย่างเห็นได้ชัดเจน จึงเป็นวิธีการที่เหมาะกับคนที่มีความต้องการหรือมีปัญหาดังนี้

• เหมาะกับคนที่เกิดปัญหาจากโครงสร้างกระดูกคางยุบ
• เหมาะกับคนที่เกิดปัญหาจากภาวะคางถอย ฟันสบกันผิดปกติ ต้องจัดตำแหน่งขากรรไกรให้เข้าที่
• เหมาะกับคนที่ต้องการผลลัพธ์ถาวร
• เหมาะกับคนที่ต้องการปรับรูปทรงคางให้รับกับใบหน้ามากขึ้น
• เหมาะกับคนที่เกิดปัญหาร่องลึกที่คางแบบถาวร
• เหมาะกับคนที่มีปัญหาร่องคางค่อนข้างหนัก

วิธีแก้คางเป็นร่องแบบผ่าตัดทำอย่างไรได้บ้าง?

สำหรับการผ่าตัดรักษาคางเป็นร่อง เป็นทางเลือกที่แก้ปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ เห็นผลชัดเจน และได้ผลลัพธ์ที่ถาวร โดยการผ่าตัดหลัก ๆ มีด้วยกัน ดังนี้

• เสริมคางด้วยซิลิโคน

เสริมคาง ป็นการผ่าตัดใส่ซิลิโคนเข้าไปที่บริเวณคางในตำแหน่งที่ต้องการแก้ไข โดยมีทรงคางให้เลือกหลากหลายทรงตามความเหมาะสมกับใบหน้าและความต้องการของคนไข้แต่ละคนที่ต่างกัน มีทั้งซิลิโคนแบบขายาวและซิลิโคนแบบขาสั้น ซึ่งแพทย์จะเลือกใช้ให้เหมาะกับคนไข้มากที่สุด หลังทำจะช่วยให้ใบหน้าได้รูปทรงมากขึ้น คางได้สัดส่วน ร่องบริเวณคางหายไป ผิวเรียบเนียน ไม่เป็นคลื่น

• ผ่าตัดเลื่อนกระดูกคาง 

ผ่าตัดเลื่อนกระดูกคางหรือขากรรไกรล่าง (Genioplasty) ในกรณีของคนที่มีปัญหาที่ขากรรไกรถอยหรือหลบเข้าไปด้านในจนทำให้ฟันสบกันผิดปกติ แพทย์จะพิจารณาเลือกการผ่าตัดเลื่อนตำแหน่งขากรรไกรร่วมด้วย ช่วยให้โครงหน้าโดยรวมได้รูปมากขึ้น ช่วยให้ฟันสบกันได้ปกติ 

ข้อดี-ข้อเสียของการฉีดฟิลเลอร์ vs. การทำศัลยกรรมคาง

สำหรับการแก้ไขคางเป็นร่อง ทั้งวิธีการฉีดฟิลเลอร์และการศัลยกรรมคาง มีทั้งข้อดีและข้อควรรู้ที่แตกต่างกันออกไป โดยมีรายละเอียดดังนี้ 

ข้อดีของการฉีดฟิลเลอร์คาง

• ไม่ต้องผ่าตัด ไม่ต้องพักฟื้น เห็นผลหลังทำ
• ใช้ระยะเวลาไม่นานในการรักษา

ข้อควรระวังของการฉีดฟิลเลอร์คาง

• ผลลัพธ์ไม่ถาวร ต้องฉีดเติมเรื่อย ๆ
• ไม่สามารถเสริมคางได้ยากเกิน 1 ซม.
• ไม่สามารถแก้ไขปัญหาที่ค่อนข้างซับซ้อนหรือมีความรุนแรงมาก ๆ ได้
• ไม่สามารถแก้ปัญหาฟันสบกันผิดปกติจากโครงสร้างขากรรไกรที่อยู่ผิดตำแหน่งได้

ข้อดีของการศัลยกรรมคาง

• ผลลัพธ์คงอยู่ถาวร
• เห็นผลลัพธ์ที่ชัดเจนหลังทำทันที (ผลลัพธ์ขึ้นอยู่กับรายบุคคล)
• สามารถแก้ปัญหาที่มีความรุนแรงน้อยและรุนแรงมากได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• สามารถเลือกทรงคางได้หลากหลาย เสริมคางที่ยาวมากกว่า 1 ซม.
• ผ่าตัดเลื่อนตำแหน่งขากรรไกรให้เข้าที่ได้
• แพทย์สามารถปรับแก้โครงสร้างกระดูกภายในได้

ข้อควรระวังของการศัลยกรรมคาง

• มีรอยแผลผ่าตัดขนาดเล็กที่บริเวณใต้คาง แต่สามารถจางไปจนแทบมองไม่เห็นได้หากดูแลตามที่แพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด
• สำหรับคนที่เลือกผ่าตัดแบบแผลในรอยแผลจะอยู่บริเวณซอกเหงือกด้านหน้าของฟันล่าง อาจจะต้องดูแลเรื่องความสะอาดมากกว่าปกติ
• ต้องใช้ระยะเวลาพักฟื้นประมาณ 1 – 2 สัปดาห์ 

เจาะลึก : ฉีดฟิลเลอร์คางกับเสริมซิลิโคนคาง ต่างกันอย่างไร อันไหนดีกว่ากัน?

หลังผ่าตัดแก้คางเป็นร่องควรดูแลตัวเองอย่างไร?

สำหรับการดูแลตัวเองหลังแก้ไขคางเป็นร่อง ควรทำตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ออกมาดีและปลอดภัย ไม่เกิดผลข้างเคียงตามมา โดยสามารถดูแลตัวเองได้ดังนี้

• สามารถประคบเย็นเพื่อช่วยลดอาการบวมให้ยุบเร็วขึ้นในช่วง 1 – 3 วันหลังทำ
• หากอาการบวมยุบไปแล้วและเริ่มมีอาการเขียวช้ำในวันที่ 4 หลังทำ สามารถประคบอุ่นเพื่อให้อาการเหล่านี้หายไวขึ้น
• ควรนอนหงายและยกศีรษะสูงเพื่อลดอาการบวมให้น้อยลงในช่วงสัปดาห์แรกหลังผ่าตัด
• งดนอนคว่ำหรือนอนตะแคงในช่วง 1 เดือนแรกหลังทำ เพื่อป้องกันไม่ให้คางถูกกระทบกระเทือน
• งดออกกำลังกายหรือทำกิจกรรมที่ออกแรงเยอะ ๆ ในช่วง 1 เดือนแรก เพื่อป้องกันไม่ให้ ซิลิโคนคาง ถูกกระทบกระเทือน
• 1 เดือนแรกหลังทำ งดบีบ นวด สัมผัส หรือเท้าคาง 
• งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และงดสูบบุหรี่ ในช่วง 1 เดือนแรกหลังทำ เพื่อช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวได้ไว แผลหายเร็วขึ้น
• ในกรณีของคนที่ผ่าตัดแบบแผลในหลังรับประทานอาหารทุกครั้งควรบ้วนปากให้สะอาด เมื่อครบ 4 วันสามารถแปรงฟันอย่างเบามือด้วยยาสีฟันสูตรอ่อนโยน
• หากมีความผิดปกติให้รีบพบแพทย์ทันที
• ควรทานยาตามแพทย์สั่งให้ครบตามกำหนด

เจาะลึก : ปัญหาหลังเสริมคางที่พบบ่อย มีอะไรบ้าง เกิดจากอะไร ป้องกันได้ไหม?

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับคางเป็นร่อง (FAQ)

เพื่อให้การแก้ปัญหาคางเป็นร่องได้ผลลัพธ์ที่ออกมาดีและปลอดภัย ควรศึกษารายละเอียดให้ครบถ้วนถูกต้อง เพื่อช่วยไขข้อข้องใจในบทความนี้ได้รวบรวมเอาส่วนหนึ่งของคำถามที่พบบ่อยเอาไว้ใช้เป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจ

Q : คางเป็นร่องจำเป็นต้องรักษาไหม?
A : หากไม่ได้กระทบกับสุขภาพ ความมั่นใจ หรือไม่มีความกังวลใด ๆ ก็ไม่จำเป็นต้องรักษา สามารถปล่อยไว้ได้ ถ้าหากต้องการให้ใบหน้าได้รูปมากขึ้น เสริมให้โครงหน้าดูดีขึ้น คางได้สัดส่วน หน้าละมุนมีมิติ แนะนำให้เข้ามาปรึกษาแพทย์เพื่อหาวิธีแก้ปัญหาที่เหมาะสมกับแต่ละคน

Q : แก้คางเป็นร่องสามารถฉีดฟิลเลอร์และโบท็อกซ์พร้อมกันได้ไหม?
A : ขึ้นอยู่กับแพทย์เป็นผู้ประเมินและวางแผนการรักษา เพราะในแต่ละคนมีปัญหาที่แตกต่างกัน ต้นตอของปัญหาไม่เหมือนกัน จึงใช้เทคนิคที่ต่างกันออกไป ซึ่งสามารถใช้ทั้ง 2 วิธีนี้ร่วมกันได้

Q : ผู้ชายสามารถรักษาคางเป็นร่องได้ไหม?
A : การแก้ไขคางเป็นร่องสามารถทำได้ทั้งผู้ชายและผู้หญิง เพราะสามารถช่วยปรับรูปหน้าให้ได้สัดส่วนมากขึ้น ใบหน้าละมุนได้สัดส่วน ซึ่งลักษณะทรงคางก็จะแตกต่างกันออกไปเพราะโครงหน้าผู้ชายและผู้หญิงไม่เหมือนกัน จึงต้องให้แพทย์ผู้มีประสบการณ์ช่วยออกแบบทรงคางให้รับกับใบหน้าแต่ละคนมากที่สุด

สรุป

คางเป็นร่อง อีกหนึ่งปัญหาที่ส่งผลกระทบกับใบหน้าให้เสียสมดุล ไม่ได้สัดส่วน หน้าดูแข็ง แก่กว่าวัยได้อย่างชัดเจน ในบางกรณีที่มีปัญหาเชิงโครงสร้างกระดูกที่ผิดรูปทรงซึ่งสามารถรบกวนการใช้ชีวิตประจำวันได้ ซึ่งสามารถแก้ไขได้ทั้งการผ่าตัดและไม่ผ่าตัด หากต้องการผลลัพธ์ที่ถาวร ปรับแก้ทรงได้ตามความต้องการ แนะนำให้เข้ามาพบทีมแพทย์มากประสบการณ์ของ Vincent Clinic Plastic Surgery เพื่อรับการประเมิน ออกแบบทรงคาง เลือกวิธีการแก้ไข และวางแผนกการรักษาเฉพาะรายบุคคล